Ngay cả với tất cả những gì đã được nói cho đến nay, việc suy ngẫm về Chúa Ba Ngôi như mục đích của cuộc sống và nhìn cuộc sống của chúng ta theo quan điểm này, có vẻ vẫn hơi trừu tượng. Vì vậy, chúng ta hãy dành một chút thời gian để suy niệm về mầu nhiệm Chúa Ba Ngôi một cách cụ thể hơn bằng cách nhìn vào icon Chúa Ba Ngôi nổi tiếng của Andrei Rublev, người Nga.
Trong icon mọi thứ đều mang tính biểu tượng. Theo một cách nào đó, nó chứa đựng toàn bộ Tin Mừng dưới dạng biểu tượng, vì vậy chúng ta hãy xem xét tính biểu tượng của nó.
Toàn bộ icon mô tả một sự kiện trong Cựu Ước, trong đó ba người lạ đến thăm Áp-ra-ham và ông tỏ lòng hiếu khách với họ (xem St 18:1-8). Tân Ước, theo một giải thích truyền thống, nói rằng những người lạ là các thiên thần (xem Híp-ri 13:2). Các Giáo phụ coi việc các thiên thần viếng thăm và lòng hiếu khách của Áp-ra-ham là hình ảnh báo trước về Chúa Ba Ngôi. Vì vậy, Rublev mô tả ba thiên thần trong icon và các thiên thần tượng trưng cho Ba Ngôi Thiên Chúa.
Ba thiên thần ngồi thành một vòng tròn hoàn hảo.
Bởi vì vòng tròn không có điểm bắt đầu và không có điểm kết thúc, nó là biểu tượng phổ quát của sự vĩnh cửu, bởi sự vĩnh cửu là Sự sống không có điểm bắt đầu hay điểm kết thúc. Bằng cách mô tả các thiên thần trong một vòng tròn, icon này tiết lộ rằng sự sống của Chúa Ba Ngôi là vĩnh cửu. Ba Ngôi không thay đổi. Lúc đầu cũng vậy, bây giờ vẫn vậy và mãi mãi vẫn thế.
Một chi tiết khác cần chú ý là màu sắc trang phục của các thiên thần. Y phục của mỗi vị đều có màu sắc riêng biệt nhưng tất cả đều có một màu chung. Màu phổ biến là màu xanh lam, màu này trong icon phương Đông tượng trưng cho thần thánh. Các màu sắc đặc biệt nhấn mạnh rằng mỗi Ngôi vị là một Ngôi vị riêng biệt trong Thiên Chúa, trong khi màu xanh lam chung chứng tỏ rằng mỗi Ngôi vị là Thiên Chúa: họ bình đẳng về thần tính.
Thiên thần bên phải mặc áo màu xanh lá cây. Màu xanh lá cây gợi lên hình ảnh mùa xuân và là biểu tượng phổ quát cho sự sống. Trong Kinh Tin Kính Nicea, chúng ta tuyên xưng Chúa Thánh Thần là Thiên Chúa, Đấng ban sự sống. Vì vậy, thiên thần bên phải tượng trưng cho Chúa Thánh Thần.
Thiên thần ở giữa mặc màu nâu đất. Màu nâu đất phù hợp với những người đã từng sống trên trái đất, và do đó, thiên thần ở giữa tượng trưng cho Ngôi Vị đã nhập thể vì chúng ta: Đức Giêsu thành Nazareth, Con Thiên Chúa hằng sống. Chiếc vòng vàng trên vai tượng trưng cho vương quyền. Chúa Giêsu Nazareth là Vua vũ trụ, và khi đến giữa chúng ta, Người đã công bố “nước Thiên Chúa đã đến gần” (Mc 1:15). Một điều khác cần chú ý là bàn tay phải của Người. Người giơ hai ngón tay ra, và hai ngón tay đó là lời tuyên bố hai bản tính của Chúa Giêsu: nhân tính và thần tính. Chúa Giêsu là Thiên Chúa thật và là người thật.
Thiên thần bên trái mang một màu thanh tao khó diễn tả. Ngay cả sau mầu nhiệm nhập thể, Chúa Cha hằng hữu vẫn rất huyền nhiệm đối với chúng ta. Vì vậy, thiên thần bên trái tượng trưng cho Chúa Cha. Hai thiên thần còn lại cúi đầu về phía Ngài. Điều này có nghĩa là họ hoàn toàn thừa nhận Chúa Cha, Đấng là nguồn gốc vô nguồn gốc của họ. Tuy nhiên, cả Ba Ngôi đều bình đẳng và vĩnh cửu, như hình tròn của biểu tượng cho thấy. Rõ ràng là hai thiên thần còn lại đang giao tiếp bằng mắt với Ngài. Họ biết Ngài. Và giao tiếp bằng mắt của họ với Ngài là dấu hiệu của sự hiểu biết thấu đáo, mối quan hệ, và sự tự do để là Ngôi vị Chúa Con và Chúa Thánh với Chúa Cha.
Trong sự sống huyền nhiệm của Chúa Ba Ngôi, tất cả đều là ánh sáng, tình yêu, sự sống, tự do và niềm vui không có khởi đầu và không có kết thúc. Chúng ta khó có thể hiểu được sự tồn tại như vậy sẽ là gì, nhưng mục đích của cuộc đời chúng ta là tìm ra điều này. Thật vậy, mục đích của cuộc đời chúng ta là bước vào Sự sống tuyệt vời nhất vượt trên tất cả những sự sống khác này, và tham gia vào đó mãi mãi và tận hưởng Chúa Cha, Chúa Con và Chúa Thánh Thần. Đó là lý do tại sao Thiên Chúa tạo ra con người. Lý do Thiên Chúa tạo dựng thế giới thiên nhiên là để phục vụ chúng ta trên hành trình tiến vào Chúa Ba Ngôi, nên những hình ảnh xung quanh và đằng sau các thiên thần trong icon cũng mang tính biểu lộ.
Đằng sau Chúa Thánh Thần là ngọn núi. Trong Kinh Thánh, những điều vĩ đại xảy ra trên núi. Luật cũ được ban hành trên núi Sinai; Luật Mới được ban bố trong Bài Giảng Trên Núi. Trên Núi Tabor, tiếng nói của Chúa Cha và đám mây của Chúa Thánh Thần đã mặc khải tư cách làm Con vĩnh cửu của Chúa Giêsu trong cuộc Hiển Dung (xem Mt 17:1-8). Thánh Thần cũng đóng một vai trò kỳ diệu trong cuộc sống của chúng ta. Như chúng ta sẽ thấy trong các chương sau, Chúa Thánh Linh kết hợp chúng ta với Chúa Con và dẫn chúng ta đến Chúa Cha.
Đằng sau Chúa Con từ thuở muôn đời là một gốc cây. Chính việc ăn trái cây mà loài người bị mất ân sủng trong Vườn Địa Đàng (xem Sáng Thế 3). Và chính trên cây Thập Giá mà Chúa Giêsu đã cứu nhân loại bằng cách hiến thân làm hy lễ chuộc tội (xem Isaia 53:10). Ở Giê-ru-sa-lem mới và trên trời, có cây sự sống với lá là thuốc chữa lành cho các dân tộc (xem Khải Huyền 22:1–2). Trong mỗi Thánh lễ, khi rước lễ, chúng ta ăn trái của cây ban sự sống, thập giá của Chúa Kitô, để được cứu khỏi hậu quả của kẻ thù đem đến sự chết, cây bất tuân mà Ađam và Evà, những con người đầu tiên đã ăn lấy.
Sau lưng Chúa Cha là một ngôi nhà. Nó nhắc nhở chúng ta về những lời của Chúa Giêsu: “Trong nhà Cha Thầy có nhiều chỗ ở” (Ga 14:2). Qua sự phục sinh của mình, Chúa Giêsu đã về nhà Chúa Cha để chuẩn bị một nơi vĩnh cửu cho chúng ta trong Thiên Chúa. Ngôi nhà cũng là dấu hiệu của sự chào đón. Nó tượng trưng cho sự bình yên trong lòng, sự giản dị và niềm vui được trở về nhà sau chuyến hành trình dài nơi xứ xa lạ. Trong nhà Chúa Cha, trong trời mới đất mới, mỗi người chúng ta đều được chờ đợi - mỗi người chúng ta đều được yêu thương (xem Đức Bênêđictô XVI, Spe Salvi, số 3).
Icon cũng đưa ra một bài giảng về Bí tích Thánh Thể, nhưng cách thức thực hiện điều đó thật bí ẩn. Trên thực tế, icon biểu lộ điều này theo hai cách, một cách rõ ràng hơn và một cách khác ẩn giấu hơn. Đầu tiên, trên bàn thờ có một cái bát có hình đầu bò trên đó. Đây là dấu hiệu hi tế theo nghi thức Cựu Ước. Những nghi thức đó được ứng nghiệm một lần và mãi mãi trong Tân Ước khi Chúa Giêsu hy sinh hiến mình trên thập giá. Thứ hai, một cách ẩn giấu hơn, nếu nhìn kỹ vào bức ảnh, người ta có thể thấy toàn bộ bàn thờ có hình dạng một chiếc chén và Chúa Giêsu ở trong chiếc chén. Đó là Bí tích Thánh Thể là sự hiện diện thật của Chúa Giêsu Kitô – Mình, Máu, Linh hồn và Thiên tính. Hy lễ của Ngài không xa cách mỗi một người chúng ta nhưng được hiện diện trên bàn trong Thánh lễ (hay, như truyền thống phương Đông gọi là Phụng vụ Thánh). Điều được dâng trên bàn thờ không phải là hy lễ thứ hai, mà là hy lễ duy nhất và giống như hy lễ của Chúa Giêsu vào Thứ Sáu Tuần Thánh. Như vậy chúng ta có thuốc của cây sự sống. Chúng ta sẽ tiếp tục đọc thêm về Bí tích Thánh Thể trong các chương sau, và về tầm quan trọng của việc chúng ta sống trong Chúa Ba Ngôi.
Tại thời điểm này, người ta có thể tự hỏi làm thế nào tất cả những điều này thực sự liên quan đến bạn và tôi. Vì vậy, chúng ta hãy chú ý một điều cuối cùng. Phía trước icon, chân bàn thờ có lỗ thông cho người xem. Lỗ thông ấy có ảnh hưởng thầm lặng đến người xem, lôi kéo chúng ta vào. Toàn bộ khung cảnh rộng mở, mời gọi, thu hút. Vấn đề là Chúa Ba Ngôi hiện đang kêu gọi chúng ta - mọi người trên mặt đất - tham gia vào cuộc sống tuyệt vời và không thể tả được của Chúa Cha, Chúa Con và Chúa Thánh Thần. Ba Ngôi Thiên Chúa rất hài lòng để là niềm vui khôn xiết của tâm hồn chúng ta.
Chúng ta có một câu hỏi thực tế. Nếu mục đích cuộc sống của chúng ta là tham gia vào Chúa Ba Ngôi, thì con đường vào Chúa Ba Ngôi là gì? Làm sao vào được? Chúng ta sẽ nói đến câu hỏi thực tế này trong các chương còn lại. -- Dịch từ Jacques Philippe, In the School of the Holy Spirit