Anh em tưởng rằng Thầy đến để ban hoà bình cho trái đất sao? Thầy bảo cho anh em biết: không phải thế đâu, nhưng là đem sự chia rẽ. (câu 51 của đoạn Luca 12:49-53)
Tin Mừng hôm nay thật gây sốc. Đức Giêsu, Hoàng Tử Bình An, lại nói rằng Ngài đến trần gian không phải để mang bình an, mà là đem sự chia rẽ và chiến tranh, thậm chí ngay trong gia đình. Một trong những điều Chúa Giêsu nói với các Tông Đồ sau khi sống lại là Ngài để lại cho họ món quà bình an của Ngài. Bình an và chiến tranh là hai điều trái ngược. Làm sao Đức Giêsu lại là cội nguồn của cả hai thực tại ấy?
Lời giải thích cho sự mâu thuẫn bề ngoài này thật đơn giản: có hai loại bình an rất khác nhau, và chúng đối nghịch nhau. Có thứ bình an mà thế gian ban tặng, và chính Đức Giêsu đã nói rõ với các Tông Đồ rằng Ngài không đến để ban cho họ loại bình an đó. Vậy bình an mà thế gian ban là gì?
Ở mức tốt nhất, đó là thứ bình an chấm dứt chiến tranh – ít nhất là tạm thời – bằng một loại hiệp ước hay thỏa hiệp nào đó. Đó là loại bình an con người khi không tin theo tôn giáo nào vẫn mong muốn, vẫn làm việc để đạt được, và đôi khi đạt được.
Nguyên nhân phổ biến nhất của thứ bình an này là sức mạnh: chiến thắng trong một cuộc chiến và áp đặt hòa bình, như chúng ta từng làm trong mọi cuộc chiến mà mình thắng. Nhưng thứ bình an đó mong manh và tạm bợ, và quan trọng hơn cả là nó không phải là bình an của tâm trí, trái tim, và linh hồn. Nó chỉ là một sự yên ổn bên ngoài, mang tính thực dụng, sự ngừng bạo lực của bên ngoài, và phương tiện hiệu quả nhất của nó chính là bạo lực tỏ lộ ra bên ngoài của kẻ chiến thắng.
Loại bình an mà Đức Giêsu không đến để trao ban là sự hòa thuận với những kẻ thù thiêng liêng của chúng ta trong nội tâm mình: thế gian, xác thịt, và ma quỷ. Ngài đến để tuyên chiến với những kẻ thù này.
Vậy ba kẻ thù này là gì? “Thế gian” ở đây không phải là hành tinh trái đất – vì nó là công trình tốt lành của Thiên Chúa, và Ngài đã tuyên bố nó là tốt lành. Thế gian ở đây là nền văn hóa, nền văn minh con người tạo ra, trật tự thế giới mà ở đó phần thưởng dành cho sự khôn khéo và quyền lực chứ không phải nhân đức, và sự trừng phạt không nhắm vào tội lỗi mà nhắm vào sự không tuân theo các chuẩn mực của nó, kể cả sự không tuân theo về mặt tôn giáo.
Kitô giáo luôn luôn đi ngược dòng văn hóa ở những khía cạnh quan trọng, ngay cả trong một xã hội vốn tự nhận là Kitô giáo, và điều này lại càng đúng hôm nay, khi chúng ta sống trong một nền văn hóa không còn là Kitô giáo và ngày càng trở nên chống Kitô giáo, vì nó khuyến khích tham lam, dục vọng, và kiêu ngạo như những con đường dẫn tới thành công và hạnh phúc.
Chắc chắn đây không phải là một nền văn hóa có thể hiểu hay trân trọng những nhân đức của sự nghèo khó, nhất là sự nghèo khó thiêng liêng đòi hỏi tách mình khỏi của cải; hay đức khiết tịnh, vốn bị chế giễu; hay sự khiêm nhường, vốn bị nhầm lẫn với sự hèn hạ; hay sự hiền lành, vốn bị lẫn lộn với yếu đuối.
Kẻ thù thứ hai, “xác thịt”, không phải là thân xác – vốn là tạo vật của Thiên Chúa – mà là toàn bộ bản tính con người sa ngã, ích kỷ, và yếu đuối của chúng ta, cả linh hồn lẫn thân xác. Sự ích kỷ của chúng ta làm bại hoại mọi điều tốt lành, đặc biệt là những đam mê và ước muốn của chúng ta. Chúng ta yêu thích sự khoái lạc của mình hơn là yêu thương người khác, và không chỉ trong tình dục – tình dục chỉ là hình thức rõ rệt và mãnh liệt nhất.
Chúng ta dùng người khác để phục vụ hạnh phúc của mình, thay vì dùng bản thân để phục vụ hạnh phúc của họ. Dục vọng không phải là đam mê tình dục, mà là đam mê tình dục lệch lạc, ích kỷ, “tình dục theo ý tôi muốn.” Hãy nhớ câu nói nổi tiếng của John F. Kennedy: “Đừng hỏi đất nước có thể làm gì cho bạn; hãy hỏi bạn có thể làm gì cho đất nước.” Bây giờ hãy thay từ trừu tượng “đất nước” bằng từ cụ thể “người lân cận” và đảo ngược nó, bạn sẽ hiểu ý nghĩa của “xác thịt” hay bản tính sa ngã. Bản tính đó khiến chúng ta không hỏi “Tôi có thể làm gì cho người lân cận?” mà hỏi “Người lân cận có thể làm gì cho tôi?”.
Kẻ thù thứ ba của chúng ta là ma quỷ, và điều duy nhất cần phải nói về nó là: ma quỷ là có thật (Đức Giêsu không bịa ra những kẻ thù tưởng tượng, cũng như Ngài không bịa ra những “người bạn tưởng tượng” như một đứa trẻ bốn tuổi), và nó còn đáng gờm hơn nhiều so với hình ảnh nhân vật hoạt hình với sừng, móng guốc, và da đỏ đen ghê gớm mà con người nghĩ ra.
Tham lam là tội đặc trưng mà thế gian cám dỗ chúng ta. Dục vọng là tội đặc trưng mà xác thịt cám dỗ chúng ta. Kiêu ngạo là tội đặc trưng mà ma quỷ cám dỗ chúng ta, và đó là tội nặng nhất vì nó mang tính thiêng liêng và hoàn toàn tự do – không phải là tội do yếu đuối.
Đức Giêsu đến để đem lại bình an với Thiên Chúa, chứ không phải với ma quỷ; với chính con người thật của chúng ta, chứ không phải với xác thịt yếu đuối; và với tha nhân, chứ không phải với trật tự thế gian vốn thường xúi giục chúng ta chống lại tha nhân.
Đức Giêsu đến để tuyên chiến với ma quỷ, vì ma quỷ đang tuyên chiến với Thiên Chúa. Ngài đến để tuyên chiến với xác thịt, vì xác thịt đang tuyên chiến với Thần Khí, Chúa Thánh Thần (không phải với linh hồn; linh hồn cũng là một phần của xác thịt). Và Ngài đến để tuyên chiến với thế gian, vì thế gian đang tuyên chiến với Hội Thánh, tức là sự hiệp thông của các thánh. Điều này rõ ràng đến mức trong mọi nền văn hóa, các thánh đều bị tử đạo – dù là đỏ rực, hay qua màu trắng đen, dù là bằng máu, hay bằng chữ nghĩa.
Đây là cuộc chiến duy nhất không cho phép thái độ “chủ hòa”. Đức Giêsu đã nói: “Ai không đi với Ta là chống lại Ta” (Mt 12,30). Nếu bạn từ chối chiến đấu chống lại những kẻ thù này, bạn chính là điều mà những kẻ thù gọi là “những kẻ ngu ngốc hữu dụng” mà họ có thể lợi dụng và điều khiển cho mục đích riêng của họ.
Chủ đề chiến tranh thiêng liêng xuất hiện gần như trên mọi trang của Kinh Thánh. Hội Thánh chưa bao giờ định tín về vấn đề “chủ hòa” trong chiến tranh vật chất. Hội Thánh chưa bao giờ chính thức chấp thuận hay phản đối. Nhưng Hội Thánh luôn dạy rằng kẻ thù thực sự của chúng ta không phải là phàm nhân mà là “những quyền lực và thế lực gian ác ở chốn trời cao”—nói cách khác là ma quỷ, những thiên thần sa ngã, những thần dữ cám dỗ con người. Nếu chúng không có thật, thì không chỉ Hội Thánh mà cả chính Đức Giêsu Kitô cũng là kẻ nói dối hoặc kẻ dại khờ, vì Ngài đã dạy rõ ràng rằng chúng có thật. Ngài không chỉ dạy điều đó, mà còn trực tiếp chiến đấu với chúng: Ngài đã trừ quỷ nhiều lần. Rất ít người trong chúng ta thực sự bị quỷ ám và cần được trừ quỷ, nhưng tất cả chúng ta, kể cả chính Đức Kitô, đều bị chúng cám dỗ.
Vì đời sống là một cuộc chiến thiêng liêng, nên khí giới thiêng liêng quan trọng nhất của chúng ta là vâng phục vị Chỉ Huy Trưởng, Đức Giêsu Kitô, Chúa chúng ta. Khi bị cám dỗ, điều đầu tiên và quan trọng nhất là hãy quay ánh nhìn khỏi sự cám dỗ và khỏi chính bản thân mình, mà hướng về Chúa với lời “Xin cho ý Ngài được thực hiện.” Sẽ rất hữu ích nếu bạn làm dấu thánh giá như một nghi thức kính chào vị Chỉ Huy Trưởng của mình: dấu thánh giá nhắc nhở bạn thuộc về ai. Và đó cũng là một lời chứng mạnh mẽ cho thế gian biết bạn đang đứng về phía nào. -- Dr. Peter Kreeft, Food for the Soul: Reflections on the Mass Readings (Cycle C)
0 nhận xét:
Đăng nhận xét