Bài viết của Linh mục John Bartunek, LC
Kính thưa Cha John,
Cảm ơn Cha về loạt bài rất tuyệt vời về ám ảnh cưỡng chế về tội lỗi (scrupulosity). Con có một câu hỏi liên quan đến chủ đề này, cụ thể là về hiện tượng “tư tưởng xấu” – những ý nghĩ tiêu cực, tục tĩu, hay thậm chí phạm thượng chống lại bất kỳ Ngôi Vị nào trong Ba Ngôi Thiên Chúa, hoặc chính Đức Mẹ. Con hiểu rằng những điều này có thể xảy ra trong các trường hợp mất cân bằng tâm lý hoặc sự chưa trưởng thành nghiêm trọng, và trong những tình huống như vậy thì mức độ trách nhiệm luân lý có lẽ là rất thấp.
Tuy nhiên, trong bối cảnh của những người đang cố gắng phát triển đời sống thiêng liêng, thì những tư tưởng xấu dường như là những cơn cám dỗ được ma quỷ ném vào như một hình thức chiến tranh thiêng liêng. Con hiểu rằng cám dỗ thì không phải là tội, và điều tốt nhất là nên phớt lờ chúng. Thêm nữa, vì người ta dễ bị những tư tưởng này hơn khi mệt mỏi, đói hoặc căng thẳng, nên theo lẽ thường, điều đó cho thấy tầm quan trọng của việc ăn uống, ngủ nghỉ, thể dục và cầu nguyện. Nhưng dù vậy, “ranh giới” cụ thể là ở đâu? Con yêu mến Chúa và hoàn toàn không bao giờ muốn đến gần điều gọi là “tội chống lại Chúa Thánh Thần không thể được tha thứ” nhưng những tư tưởng như vậy thực sự khiến con hoảng sợ. Khi nào và như thế nào thì người ta nên xưng tội những điều này? Làm sao để sắp xếp đời sống thiêng liêng sao cho tư tưởng được trong sạch?
Câu hỏi của bạn thật ra chứa rất nhiều sự khôn ngoan. Và cũng bao gồm nhiều câu hỏi (cụ thể là ba). Trước khi trả lời, chúng ta cần phân biệt thêm một điểm nữa.
Đối với những ai đang chân thành và tích cực bước đi theo Đức Kitô, những tư tưởng xấu có thể do ma quỷ trực tiếp ném vào như bạn nói, nhưng còn có hai nguồn khác nữa.
Trước hết, chúng có thể xuất hiện từ tiềm thức của chính chúng ta. Nếu ai đó đã trở lại với Chúa sau một thời gian dài sống trong lối sống ích kỷ và tội lỗi, thì những vang vọng của lối sống cũ vẫn còn âm ỉ dưới bề mặt tâm trí. Thỉnh thoảng, chúng sẽ nổi lên, tìm cách chiếm lại sự điều ý chí của bạn. Trong trường hợp này, tư tưởng xấu không phải do ma quỷ trực tiếp gieo vào. Nếu chúng ta chống lại những tiếng vọng cuối cùng của các thói quen xưa, chúng sẽ dần yếu đi và xuất hiện ngày càng ít.
Thứ hai, tư tưởng xấu có thể là kết quả của sự thiếu cẩn trọng. Chúng ta sống trong một môi trường đầy rẫy những ảnh hưởng phi Kitô giáo, thậm chí phản Kitô giáo: hình ảnh trên mạng, bảng quảng cáo, bài báo, phim ảnh, sách báo, chương trình truyền hình; những phản giá trị len lỏi vào âm nhạc và nghệ thuật thế tục. Nếu chúng ta hấp thụ những độc tố đó, chúng sẽ tác động về sau, khuấy động những tư tưởng kéo ta xa rời tình bạn với Đức Kitô.
Canh giữ lâu đài
Đây là câu trả lời đầu tiên cho câu hỏi thứ ba của bạn: chúng ta có thể lớn lên trong sự trong sạch tư tưởng bằng cách canh giữ các giác quan và tâm trí khỏi những ảnh hưởng độc hại. Điều này có vẻ khắt khe trong một xã hội đa nguyên, nhưng thực ra chỉ là lẽ thường. Chúng ta cẩn thận với thực phẩm đưa vào cơ thể vì biết nó ảnh hưởng đến sức khỏe thể lý. Vậy thì chúng ta càng nên cẩn thận với những gì đưa vào tâm trí và con tim, vì nó ảnh hưởng đến đời sống thiêng liêng.
(Một hình ảnh mà các tác giả linh đạo thường dùng là hình ảnh cây cầu kéo và lâu đài: bạn không hạ cầu kéo khi quân thù đang đến; bạn giữ nó được nâng lên để bảo vệ lâu đài khỏi bị xâm nhập.)
Một người vợ thường xuyên đọc tiểu thuyết tình cảm rẻ tiền (thực chất là một dạng khiêu dâm tinh tế), hay ngày nào cũng đắm chìm trong sự gợi cảm của các phim truyền hình sướt mướt, thì đang làm nghẽn “động mạch hôn nhân” của mình và tự đẩy mình vào nguy cơ “nhồi máu thiêng liêng.” Một người chồng đi đến câu lạc bộ thoát y “vì công việc,” dành thời gian với bạn bè vô thần nhiều hơn với những người cùng đức tin, và không chủ động tự bảo vệ mình khỏi nội dung khiêu dâm trên mạng, thì đang làm mình xuống cấp đời sống thiêng liêng.
Trong cả hai trường hợp, những tư tưởng xấu và ý nghĩ phạm thượng sẽ ngày càng xuất hiện, ngay cả khi không có sự xúi giục trực tiếp của ma quỷ. Khi ấy, chúng ta ít nhất phần nào có trách nhiệm, và nên xưng thú sự bất cẩn đó trong bí tích Hòa Giải – Thiên Chúa sẽ ban ơn để chúng ta sống nhất quán hơn.
Tự vệ thiêng liêng
Một chiến thuật khác giúp phát triển sự trong sạch tư tưởng là đáp trả một cách tích cực trước những tư tưởng xấu – dù xuất phát từ đâu. Như bạn đã nói, khi nhận ra một tư tưởng xấu lóe lên, điều bạn không nên làm là chú ý đến nó. Nếu có thể phớt lờ nó và tiếp tục làm theo thánh ý Chúa với tất cả tâm trí và con tim, thì rất tốt.
Nhưng nếu tư tưởng ấy mãnh liệt và dai dẳng, thì việc phớt lờ không dễ. Trong những trường hợp đó, bạn cần có một kế hoạch sẵn sàng. Hãy chuẩn bị đối phó bằng lời cầu nguyện khi cố quay lại với thánh ý Chúa. Điều này có thể là một kinh nguyện đơn sơ, như Kinh Lạy Cha hoặc Kinh Kính Mừng. Cũng có thể là một câu Kinh Thánh yêu thích dùng như khiên chắn chống lại sự dữ (ví dụ: “Chúa là mục tử tôi, tôi chẳng thiếu thốn gì…” – Tv 23:1).
Gần đây, tôi nghe về một người đàn ông chiến đấu với cám dỗ về xác thịt: ông cam kết sẽ hát thánh ca cho đến khi những tư tưởng nhục dục tan biến – kết quả là ông đã thuộc lòng bốn đoạn của hơn chục bài thánh ca trong nỗ lực lớn lên trong sự khiết tịnh!
Nếu chúng ta không tích cực chiến đấu với tinh thần đức tin trước những tư tưởng xấu cám dỗ ta, hoặc nếu nỗ lực của ta quá hời hợt, thì ta nên xưng thú sự thiếu sót này trong bí tích Hòa Giải – và Thiên Chúa sẽ ban sức mạnh để ta can đảm hơn.
Dấu hiệu hoàn cảnh
Điều này dẫn đến câu hỏi đầu tiên của bạn: ranh giới nằm ở đâu? Nếu bạn biết rằng một số hoàn cảnh nhất định (như loại phương tiện truyền thông nào đó, hoặc tình trạng mệt mỏi, căng thẳng như bạn đã nêu) làm tăng cường độ, tần suất hoặc sự hấp dẫn của những tư tưởng xấu, thì bạn có trách nhiệm phải cố gắng tránh những hoàn cảnh đó.
Làm việc 80 giờ mỗi tuần có thể giúp bạn thăng tiến, nhưng liệu việc đó có đáng không, nếu đổi lại là bạn phải đối mặt với nguy cơ sa ngã? Đức Giêsu không nghĩ như vậy: “Nếu được cả thế gian mà mất linh hồn thì được ích gì?” (Mt 16,26)
Tuy nhiên, có những hoàn cảnh nằm ngoài tầm kiểm soát của ta (ví dụ như con nhỏ khóc đêm khiến ta thiếu ngủ). Khi ấy, Chúa mời gọi chúng ta tín thác nhiều hơn vào Người, và vào những phương thế Người ban để ta kiên vững (các bí tích, cầu nguyện, tình bạn lành mạnh, người bạn đời yêu thương…).
Nếu bạn thực sự đang nỗ lực để sống đời sống quân bình, đặt Chúa Kitô làm trung tâm và lớn lên trong sự trong sạch tư tưởng, nhưng vẫn bị những ý nghĩ xấu tấn công, thì chúng không thật sự là chất liệu để xưng tội. Chúng giống như cơn bão thiêng liêng vậy.
Thật ra, nhiều thánh nhân đã trải qua những cơn cám dỗ mãnh liệt và dữ dội về phạm thượng khi các ngài đã tiến xa trong đời sống thiêng liêng. Ma quỷ làm điều đó để gây bối rối và cướp đi niềm tin tưởng vào Thiên Chúa cũng như bình an trong tâm hồn. Nếu điều đó xảy ra với bạn, hãy che mình dưới “chiếc dù cầu nguyện” và vâng phục thánh ý Thiên Chúa, kiên trì chịu đựng cho đến khi Ngài cho cơn bão qua đi. Làm như vậy, bạn sẽ thực hành tất cả các nhân đức Kitô giáo chính yếu, nhờ đó bạn được thánh hóa và Giáo Hội được lớn lên nhờ sự thánh hoá của chính bạn.
Chuyển ngữ từ Bad thoughts sinful? How to handle & avoid unforgivable sin?
0 nhận xét:
Đăng nhận xét