Chủ Nhật, 1 tháng 6, 2025

Thiên Đàng là một nơi, một trạng thái hiện hữu, hay cả hai?

*Lưu ý: ĐHY George là một người mình rất quý trọng, một nhà thần học thông thái. Bản thân mình không có đủ khả năng để bắt lỗi ĐHY George về bất cứ sự gì vì sự hiểu biết rộng lớn của ngài (Nhờ sự khuyến khích của ĐHY George mà Bishop Barron bắt đầu Word on Fire.)

ĐHY được đề cập đến trong câu hỏi dưới đây không có nghĩa đó là điều ĐHY đã viết. Có thể đó là câu ngài bắt đầu và ngài sẽ giải thích thêm. Điều này nói đến sự kiên nhẫn cần có và khả năng tổng hợp khi đọc sách thần học -- phải đọc trọn vẹn ý tưởng trong cuốn sách và đặt các ý tưởng trong bối cảnh trọn vẹn.

Kính gửi cha John,

Gần đây con đọc thấy rằng Đức Hồng Y quá cố George (xin Thiên Chúa thương xót linh hồn ngài) đã nói rằng thiên đàng không phải là một nơi chốn. Con cũng đã nghe điều này được đề cập ở nơi khác. Con hiểu khá rõ những gì Chúa Giêsu nói về Nước Trời ở trong anh em, ở giữa anh em, v.v. Tuy nhiên, con cảm thấy rằng nếu nói thiên đàng không phải là một nơi, thì chẳng phải điều đó là phủ nhận sự thăng thiên trong thân xác của Chúa Kitô lên trời, cũng như việc Đức Mẹ được hồn xác lên trời sao? Trong Kinh Tin Kính, chúng ta tuyên xưng: “Người đã lên trời.” Vậy thiên đàng là gì? Là một trạng thái hiện hữu, một nơi chốn, hay là cả hai? Con nghĩ là cả hai, nhưng con muốn biết lập trường “chính thức” của Giáo Hội về vấn đề này. Con xin cảm ơn và cầu chúc Cha được đầy tràn ơn Chúa!

Đây là một câu hỏi rất hay. Theo tôi nghĩ, câu trả lời thật sự tùy thuộc vào việc ta hiểu chữ “nơi chốn” là gì. Nếu từ ấy được hiểu theo nghĩa thông thường như ta vẫn dùng ở trần gian — tức là một điểm cụ thể trong không gian và thời gian theo cách mà ta hiện nay đang biết — thì thiên đàng không thực sự là một “nơi” theo nghĩa đó. Thiên đàng là sự sống trong hiệp thông hoàn hảo với Thiên Chúa và các thánh, và do đó vượt ra ngoài mọi giới hạn của không gian và thời gian như ta đang sống trong thế giới đã được tạo dựng và đã sa ngã này. Theo nghĩa đó, các nhà thần học của chúng ta thường nói thiên đàng là một trạng thái hiện hữu (khác với chỉ trạng thái). Họ không muốn tạo ấn tượng rằng thiên đàng nằm đâu đó cách vài trăm năm ánh sáng, sau khi rẽ phải qua một thiên hà nào đó. Lối tồn tại của chúng ta trong thiên đàng sẽ là một hình thức hiện hữu hoàn toàn khác biệt với hiện tại — một thể cách hiện hữu mới.

Một hình ảnh minh họa hạn chế nhưng hữu ích là so sánh sự sống của một em bé trong bụng mẹ với sự sống của em bé ấy sau khi được sinh ra. Kích thước, giới hạn, kinh nghiệm của hai giai đoạn ấy hoàn toàn khác biệt. Theo một nghĩa nào đó, cuộc sống trần gian giống như sự sống trong dạ mẹ, còn thiên đàng thì như cuộc sống sau khi được sinh ra. Trên trần gian này, chúng ta đang được chuẩn bị cho sự viên mãn của sự sống nơi thiên đàng. Nhưng sự khác biệt giữa đời sống trần thế và đời sống thiên đàng còn sâu xa hơn nhiều so với sự khác biệt giữa bào thai và trẻ sơ sinh. Chúng ta không thể hiểu hết sự khác biệt ấy. Như Kinh Thánh nói: “Điều mắt chưa thấy, tai chưa nghe, lòng người chưa hề nghĩ tới, đó là điều Thiên Chúa đã chuẩn bị cho những ai yêu mến Người…” (1 Cr 2,9).

Chúng ta có thể thoáng thấy điều ấy qua những lần Chúa Kitô hiện ra sau khi phục sinh. Người không còn bị giới hạn bởi thời gian và không gian như trước nữa. Người thực sự hiện hữu trong thân xác — các Tông Đồ chạm vào các vết thương của Người và cùng ăn với Người — nhưng Người có thể đi xuyên qua các bức tường và hiện ra một cách nhiệm mầu. Chúng ta không hiểu hết được, nhưng chúng ta biết rằng cuộc sống vinh quang sau cùng sẽ hoàn toàn khác biệt về bản chất. Vâng, chúng ta sẽ có thân xác, nhưng thân xác ấy sẽ được hiển vinh, đến mức các khái niệm về thời gian, không gian — về “nơi chốn” — như ta đang biết hôm nay sẽ không còn phù hợp nữa. Vì thế, nhiều nhà thần học ưu tiên gọi thiên đàng là một “trạng thái hiện hữu.”

Bạn cũng có thể tìm được ánh sáng và cảm hứng khi đọc lại những đoạn trong Sách Giáo Lý của Hội Thánh Công Giáo nói về thiên đàng. Giáo lý trình bày thiên đàng theo khía cạnh đời sống hiệp thông trọn vẹn với Thiên Chúa và các thánh. Giáo lý không mô tả thiên đàng cụ thể trông như thế nào, mà tập trung vào bản chất của trải nghiệm đó:

“Những ai chết trong ân sủng và tình bạn với Thiên Chúa, và được thanh luyện hoàn toàn, sẽ sống muôn đời với Đức Kitô… và những tín hữu khác đã lãnh nhận phép Rửa trong Chúa Kitô (với điều kiện họ không cần thanh luyện khi chết, hoặc nếu có thì đã được thanh luyện sau khi chết…), thì ngay cả trước khi thân xác họ được phục sinh và trước khi phán xét chung, họ đã được ở trong thiên đàng, trong Nước Trời vinh hiển, nơi thiên đàng trên trời, cùng với Đức Kitô và các thiên thần… Cuộc sống trọn vẹn này với Ba Ngôi Thiên Chúa chí thánh — sự hiệp thông của sự sống và tình yêu với Ba Ngôi, với Đức Trinh Nữ Maria, các thiên thần và toàn thể các thánh — được gọi là “thiên đàng.” Thiên đàng là cùng đích và là sự viên mãn của mọi khát vọng sâu xa nhất nơi con người, là trạng thái hạnh phúc tuyệt đối và dứt khoát. Được sống trên thiên đàng là được “ở với Đức Kitô.” (GLHTCG số 1023–1025)

-------------

Từ Giáo lý Hội thánh Công giáo

2794 Khi gọi Thiên Chúa là “Đấng ngự trên trời”, Thánh Kinh không muốn nói Người đang ở một nơi nào đó trong không gian, nhưng nói đến một cách hiện hữu; không muốn nói Người ở xa ta, nhưng muốn nói Người rất uy nghi cao cả. Thiên Chúa không ở một nơi nào đó, nhưng Người là Đấng Thánh vượt trên mọi sự chúng ta có thể quan niệm. Vì Người là Đấng Chí Thánh, nên rất gần gũi với những tâm hồn khiêm cung và thống hối:

“Thật có lý khi ta hiểu “Lạy Cha chúng con ở trên trời” là Người hiện diện nơi tâm hồn những người công chính, như trong đền thờ của Người. Câu kinh đó cũng có nghĩa là người cầu nguyện ước mong Đấng mình kêu cầu ngự trong lòng mình (T. Âu-tinh, Bài giảng Chúa nhật 2,5,17) .

“Ở đây, chúng ta có thể hiểu “trời” là những ai mang hình ảnh thiên quốc, Thiên Chúa vui thích cư ngụ nơi tâm hồn họ” (T. Xy-ri-lô thành Giê-ru-sa-lem 5,11) .

2795 Biểu tượng “trời” nhắc chúng ta nhớ đến mầu nhiệm Giao Ước chúng ta đang sống, khi đọc kinh “Lạy Cha”. Trời là nơi Thiên Chúa ngự, là Nhà Cha, nên là “quê hương” của ta. Vì tội lỗi, chúng ta bị lưu đày xa miền đất Giao Ước; nhờ hoán cải tâm hồn, chúng ta được về "trời", về cùng Cha. trong Đức Kitô, trời đất được giao hòa, vì chỉ Chúa Con là Đấng “từ trời xuống thế” và đưa chúng ta lên trời với Người, nhờ cuộc Khổ Nạn, Phục Sinh và Thăng Thiên (x. Ga 12,32; 14,2-3; 16,28;20,17; Eph 4,9-10; Dt 1,3; 2,13) .

2796 Khi kêu cầu “Lạy Cha chúng con ở trên trời”, Hội Thánh tuyên xưng: chúng ta là Dân Thiên Chúa, “đã được cùng ngự trị với Đức Kitô Giê-su trên cõi trời” (Eph 2,6), "hiện đang tiềm tàng với Đức Kitô nơi Thiên Chúa"(Cl 3,3), đồng thời, “chúng ta rên siết là vì những ước mong được thấy ngôi nhà thiên quốc của chúng ta phủ lên chiếc lều ở dưới đất này”(2 Cr 5,2):

“Các tín hữu có xác phàm, nhưng không sống theo xác phàm. Họ sống trên dương thế, nhưng là công dân Nước Trời” (Epitre á Diognète 5, 8-9).

Tôi hy vọng những chia sẻ này giúp bạn đào sâu suy tư về một đề tài mà, con thực sự tin rằng, chúng ta không bao giờ suy niệm quá nhiều. Cảm ơn bạn vì câu hỏi rất hay, và xin Chúa chúc lành cho bạn! -- Fr. John Bartunek, LC

Một câu hỏi khác về thiên đàng: Thiên Đàng là một nơi chốn hay chỉ là một trạng thái tâm trí?

Chuyển ngữ từ Is Heaven a Place or State of Being or Both?

Share:

0 nhận xét:

Đăng nhận xét

Tiêu đề

Blog Archive

Labels

Blog Archive