Các Mối Phúc thật của Thánh sử Luca

Tin Mừng Chúa Giê-su Ki-tô theo thánh Lu-ca (6,17.20-26)

Khi ấy, Đức Giê-su ở trên núi xuống cùng với Nhóm Mười Hai, Người dừng lại ở một chỗ đất bằng. Tại đó, có nhiều môn đệ của Người, và đoàn lũ dân chúng đến từ khắp miền Giu-đê, Giê-ru-sa-lem cũng như từ miền duyên hải Tia và Xi-đôn. Thấy vậy, Đức Giê-su ngước mắt nhìn các môn đệ và nói :

“Phúc cho anh em là những kẻ nghèo khó, vì Nước Thiên Chúa là của anh em.
“Phúc cho anh em là những kẻ bây giờ đang phải đói, vì Thiên Chúa sẽ cho anh em được no lòng.
“Phúc cho anh em là những kẻ bây giờ đang phải khóc, vì anh em sẽ được vui cười.
“Phúc cho anh em khi vì Con Người mà bị người ta oán ghét, khai trừ, sỉ vả và bị xoá tên như đồ xấu xa. Ngày đó, anh em hãy vui mừng nhảy múa, vì này đây phần thưởng dành cho anh em ở trên trời thật lớn lao. Bởi lẽ các ngôn sứ cũng đã từng bị cha ông họ đối xử như thế.

“Nhưng khốn cho các ngươi là những kẻ giàu có, vì các ngươi đã được phần an ủi của mình rồi.
“Khốn cho các ngươi, hỡi những kẻ bây giờ đang được no nê, vì các ngươi sẽ phải đói."“Khốn cho các ngươi, hỡi những kẻ bây giờ đang được vui cười vì các ngươi sẽ phải sầu khổ khóc than.
“Khốn cho các ngươi khi được mọi người ca tụng, vì các ngôn sứ giả cũng đã từng được cha ông họ đối xử như thế.”

--------

Bài suy niệm của Dr. Brant Pitre

Chúa Giêsu đang nói với các môn đệ Do thái giáo, Ngài đang nói với những người Do Thái ở Ga-li-lê; họ biết các sách trong Torah, họ biết Luật Môise, và luật Môise nói gì? Nếu các ngươi vâng lời, các người sẽ có dư thừa của ăn, con cái đông đúc, tràn đầy niềm vui và sự bình an. Nếu các ngươi không vâng lời, thì các ngươi sẽ gặp cảnh nghèo túng, dịch bệnh, đói kém, chiến tranh và cuối cùng là lưu đày (Đnl 28).

 Với bối cảnh đó trong tâm trí, chúng ta hãy đọc Các Mối Phúc thật của Luca chương 6? “Phúc cho ai nghèo khó… Phúc cho ai đói… Phúc cho ai khóc” và “Phúc cho anh em khi vì Con Người mà bị người ta oán ghét, khai trừ, sỉ vả và bị xoá tên như đồ xấu xa. Ngày đó, anh em hãy vui mừng nhảy múa, vì này đây phần thưởng dành cho anh em ở trên trời thật lớn lao.” Ở đâu? “Trên thiên đàng; vì tổ phụ của họ đã làm như vậy với các nhà tiên tri.”

Rồi Chúa Giêsu đảo ngược lại và nói, “Khốn cho các ngươi là những kẻ giàu có… no nê… vui cười…  được mọi người ca tụng.” Nói cách khác, những người có sự bình an, những người không bị bắt bớ. Chúa Giêsu đang làm gì ở đây vậy? Tôi nghĩ điều đang xảy ra ở đây rất đáng chú ý.

Trong giao ước mới, qua lời dạy của Chúa Giêsu từ bài giảng này, các phước lành là những lời nguyền rủa. Đó là vấn nạn cho chúng ta. Chúng ta không hiểu nó theo cách này. Nói cách khác, bạn sống xây dựng kho tàng trên trời chứ không là kho tàng ở dưới trần gian này và kho tàng trên trời được xây dựng qua đau khổ, qua nghèo khó, qua sự đói ăn, qua sự khóc lóc. Và cuối cùng là sự bị ngược đãi vì Tin Mừng; bị bách hại vì Con Người.

Ngược lại, những chúc lành thuộc về trần gian thì nguy hiểm trong giao ước mới. Chúng nguy hiểm về mặt tâm linh. Chúa Giêsu đang đang nói gì ở đây? “Khốn cho các ngươi là những kẻ giàu có”; hãy nghĩ về điều Ngài nói ở một nơi khác trong Phúc âm, “Con lạc đà chui qua lỗ kim còn dễ hơn người giàu có được vào nước thiên đàng.” Tại sao? “Vì kho tàng ở đâu, thì lòng các con ở đó.”

Vậy thì sự giàu có có thể lôi kéo lòng chúng ta đang hướng về trời xuống những vật chất của trái đất này. Tương tự Chúa nói tiếp, “Khốn cho các ngươi bây giờ đang được no nê”; Được ăn ngon và no có vấn đề gì chứ? Vì chúng ta có thể tự thỏa mãn với của cải trần thế và cảm thấy đầy đủ… như thể bạn không cần Chúa. Những người đang chết đói biết họ cần Chúa. Những người đói biết họ yếu đuối như thế nào và họ lệ thuộc vào Chúa như thế nào; nhưng những người giàu có và sung túc có thể rất nhanh chóng cảm thấy tự mãn.

Điều tương tự đối với những người đang vui cười lúc này. Chúa Giêsu không kết án mọi sự vui cười.  Chúa Giêsu đang nói về những người mà sự vui cười của họ được đặt trên nền tảng của sự vui mừng của trần gian, khiến họ không chú ý đến những bất công của thế giới và cũng khiến họ không chú ý đến sự tốt lành của nước trời. Chúa nói gì? “Lúc này các ngươi vui cười, nhưng các ngươi sẽ phải sầu khổ khóc than vì các ngươi sẽ không được vào nước trời.” Và cuối cùng, “Khốn cho các ngươi khi được mọi người ca tụng, vì các ngôn sứ giả cũng đã từng được cha ông họ đối xử như thế.” Vậy thì các ngôn sứ giả cũng có mặt lúc đó. Họ được bình an, không ai bắt bớ họ, nhưng không có nghĩa là họ làm đúng theo điều Chúa muốn. Họ nói dối, họ có được sự hòa bình thông qua sự giả dối, chứ không phải nhờ ân sủng và sự bình an Chúa ban. Chúa Giêsu vì thế, đang nói về những nguy hiểm vốn có nơi của cải trần gian, những phúc lành có nguồn gốc từ của cải trần gian được gọi là “khốn thay” trong giao ước mới

Khi tôi dạy điều này cho học sinh của mình, đôi khi tôi gặp những phản ứng tiêu cực. Họ nói, “Dr. Pitre, có phải nói như vậy là đi quá trớn không? Để nói rằng trong giao ước mới, những chúc lành là những “khốn thay” và những “khốn thay” là những chúc lành.” Nếu nói như vậy là quá trớn, thì xin các bạn trả lời tại sao chúng ta có cây thánh giá ở chính giữa nhà thờ. Ơn lành đích thực đã đến thế gian cách nào? Nước trời đã đến trần gian qua cách nào? Qua cây thánh giá. Qua một người gánh lấy sự nguyền rủa. Nước trời đến qua một người nghèo khó, không có một sự gì cả, một người than khóc, bị lột sạch mọi thứ, bị bách hại: Và Ngài là người được chúc phúc hơn tất cả.

Nếu bạn nhìn vào từ Hy Lạp của bài văn đây, chúng ta lặp đi lặp lại “phúc thay,” nhưng từ Hy Lạp mà thánh sử Lu-ca sử dụng là makarios, thực ra không có nghĩa là “Phúc thay / kẻ được chúc phúc”, mà nó có nghĩa là “hạnh phúc.” Nghĩa chính xác của từ là “Người hạnh phúc.” Vậy chúng ta tìm thấy hạnh phúc thực sự ở đâu trong giao ước mới? Đó là qua việc không gắn dính mình vào của cải trần gian, không dính bén đến những phúc của trần gian và qua việc vác thánh giá, bước theo Chúa Kitô.

Vì vậy, ngay từ đầu, trong Lu-ca chương 6 –Bài giảng trên núi – Chúa Giê-su đang rao giảng về con đường thập tự giá, nhưng dưới hình thức của các Mối Phúc thật. Các Mối Phúc thật không chỉ là những lời dạy về những thái độ chúng ta nên có, dù là nó cho chúng ta biết chúng ta cần có những thái độ nào đối với những tốt lành của trần gian.

Cùng một lúc, đây không phải là những cụm từ đơn giản, những câu hay đẹp; đây là những lời đầy năng lực, đưa đến cách mạng. Đây là những thách thức của con đường thập tự giá, và Chúa Giêsu sẽ bày tỏ thêm về con đường đó khi chúng ta tiếp tục đọc Phúc âm Thánh Lu-ca. Nếu anh em không vác thập giá của mình hằng ngày và theo tôi, anh em không phải là môn đệ của tôi. Đó là con đường thánh giá Chúa Giêsu đã vạch ra cho chúng ta.