Thứ Sáu, 7 tháng 6, 2024

Tội, sự trần trụi của con người và protoevangelium, Tin Mừng của ơn cứu độ

Thiên Chúa không bỏ rơi Ađam khi Ađam phạm tội nhưng Ngài chủ động tìm kiếm con người khi họ trốn tránh Chúa. Chúng ta phải luôn nhớ rằng không phải chúng ta tìm kiếm Thiên Chúa mà là Thiên Chúa đi tìm kiếm chúng ta. Những người trong chúng ta “tìm được Chúa” nhận ra cuộc hành trình của chúng ta đã được Chúa sắp đặt từ lâu.

Tội lỗi của một người bày tỏ sự trần truồng của người ấy. Sự trần truồng ở đây tượng trưng cho sự dễ bị tổn thương. Vì vậy, tội không trao quyền cho chúng ta nhưng bộc lộ sự yếu đuối của chúng ta khi không có Chúa. Quả của Cây Biết Thiện và Ác hứa hẹn kiến thức và sức mạnh thần thánh - vì kiến thức được coi là sức mạnh trong thế giới cổ đại. Nhưng thay vì trở nên toàn tri và toàn năng, con người chỉ khám phá ra sự nhỏ bé của mình trong vũ trụ một khi Chúa bị loại ra khỏi vũ trụ đó. Mô hình này lặp đi lặp lại: vào thế kỷ 20, con người đã phát triển kiến thức và sức mạnh để làm chủ hạt nguyên tử, đơn vị cơ bản của vật chất; nhưng không làm cho nhân loại trở nên toàn năng, nó chỉ bộc lộ sự “trần trụi” của chúng ta - giờ đây chúng ta có thể làm nổ tung chính mình bất cứ lúc nào. Vì vậy, một nền văn hóa sợ hãi đã hình thành - một nền văn hóa của Chiến tranh Lạnh trong thời gian tôi lớn lên, không ai cảm thấy an toàn ở bất cứ đâu, bởi vì không có nơi nào để người ta có thể chạy trốn khỏi mối đe dọa từ quả bom.

Kiêu ngạo, thần Promethean cố gắng đánh cắp kiến thức từ Thượng Để chỉ gặp phản tác dụng trên thực tế. Chúa chúng ta không phải là một ông chủ keo kiệt cố gắng giữ lại những điều tốt đẹp từ chúng ta; Ngài là một người Cha luôn mong muốn chia sẻ kiến thức của Ngài với chúng ta nếu chúng ta sống như con cái Ngài. Satan làm chúng ta nghĩ chúng ta cần đánh cắp những thứ mà chúng ta chắc chắn sẽ được thừa hưởng nếu chúng ta chỉ đơn giản sống như con cái Chúa. Tại sao chúng ta phải trộm cướp đi tài sản mà chính ta sẽ thừa kế, sẽ lãnh nhận?

Để trả lời những câu hỏi để ông nhìn vào bản thân của Chúa, Adam trả lời cách tuyệt vời bằng cách đổ lỗi cho người khác trừ chính mình. “Người đàn bà” – Ađam trả lời, đổ lỗi cho vợ mình – “Ngài cho ở với con” – nghĩa là cuối cùng thì đó là lỗi cho Chúa vì đã cho Ađam một cô dâu! – “Người đàn bà đã cho con trái cây ấy, nên con ăn.” Xuyên suốt sách Sáng thế 3, điều Ađam thiếu thốn là khả năng lãnh đạo về đạo đức luân lý và sự chấp nhận trách nhiệm về đời sống tâm linh của Ađam. Ađam đã được bổ nhiệm làm tư tế trong vườn Eđen và vườn đó cũng là đền thờ. Ông được trao nhiệm vụ “cày cấy và canh giữ đất đai” (St 2:15, tiếng Do Thái 'abadshamar), thuật ngữ chỉ về việc cử hành phụng vụ và bảo vệ sự tinh tuyền của cung thánh. Adam đã thất bại trong việc bảo vệ cung thánh khỏi con rắn và sau đó đầu hàng trước những lời đề nghị của con rắn với vợ mình. Từ góc độ này, chính sự hèn nhát, lười biếng và không hoàn thành nghĩa vụ tư tế và là chồng của mình đã dẫn đến sự sa ngã.

Ít ra câu trả lời của Evà cũng thẳng thắn và ít lảng tránh hơn câu trả lời của Adam: “Con rắn đã lừa tôi và tôi đã ăn”. Thưa bà Evà, chúng con hiểu lời của bà. Tất cả chúng con cũng bị lừa khi phạm tội.

ĐỨC CHÚA là Thiên Chúa phán với con rắn:
“Mi đã làm điều đó, nên mi đáng bị nguyền rủa nhất trong mọi loài súc vật và mọi loài dã thú. Mi phải bò bằng bụng, phải ăn bụi đất mọi ngày trong đời mi.
Ta sẽ gây mối thù giữa mi và người đàn bà,
giữa dòng giống mi và dòng giống người ấy;
dòng giống đó sẽ đánh vào đầu mi,
và mi sẽ cắn vào gót nó.”

Không rõ chúng ta nên áp dụng văn bản này trực tiếp như thế nào vào sinh lý và hành vi của loài rắn; và đó không hề là vấn đề mà Thánh Truyền từng quan tâm. Ngay từ thời xa xưa, Con Rắn đã được hiểu là một biểu hiện hoặc bản ngã thay thế của Satan, và lời nguyền được thốt ra ở đây là sự kết án Satan phải cư trú ở những “nơi thấp” trong vũ trụ, tức là những nơi xa nhất khỏi sự hiện diện của Chúa.

Câu cuối cùng trong bài đọc một của chúng ta, sách Sáng thế 3:15, Thánh Truyền gọi đó là “protoevangelium”, Tin Mừng đầu tiên, bởi vì nó là biển hiện đầu tiên trong Kinh thánh về hình thức mà Ơn Cứu Độ của chúng ta sẽ diễn ra. Người ta cũng có thể coi đó là lời tiên tri đầu tiên về Đấng Mêsia. Bản dịch cho quần chúng của chúng ta có lẽ tốt hơn nếu dịch tiếng Do Thái theo nghĩa đen hơn, như sau (bản dịch của tôi):

I will put enmity between you and the woman,
Between your seed and hers,
He will crush your head,
And you shall crush his heel.

Ta sẽ gây mối thù giữa mi và người đàn bà,
giữa dòng giống mi (seed/con cháu số ít) và của bà;
Người nam ấy sẽ đạp dập đầu mi,
và mi sẽ làm giập gót nó.”

Thuật ngữ “hạt giống/seed ” có nhiều nghĩa khác nhau trong Kinh thánh—ở đây nó có nghĩa là “con cháu”, nhưng ý tưởng về “dòng dõi người phụ nữ” là một ý tưởng không bình thường vào thời cổ đại, bởi vì “hạt giống” liên quan đến nam giới và phụ nữ được coi là thụ động trong quá trình sinh sản. Tuy nhiên, đoạn văn của chúng ta nói về “dòng dõi” người phụ nữ sẽ đạp nát đầu con rắn. Từ tiếng Do Thái được sử dụng ở đây cho “đạp dập/crush” là shûph, và tôi thích cách dịch truyền thống được hỗ trợ bởi bản dịch Vulgate này – Tôi không chắc tại sao các dịch giả hiện đại lại sử dụng “làm thâm tím/bruise” hoặc “đánh vào/strike at” cho động từ này. Nó chỉ xuất hiện ở ba nơi trong Kinh thánh tiếng Do Thái: Sáng thế 3:15, Thánh vịnh 139:11 và Gióp 9:17. Bản dịch “nghiền nát” có tác dụng trong bối cảnh của cả ba đoạn văn, nhưng “đánh bầm dập” hoặc “đánh vào” sẽ không có tác dụng trong Thi Thiên 139:11 hoặc Gióp 9:17.

Thánh Jerome nổi tiếng là đã dịch “Bà ấy sẽ đạp dập đầu mi”. Nguồn gốc của bản dịch này nằm ở chỗ sự khác biệt giữa đại từ “He” (tiếng Do Thái, hû') và “She” (tiếng Do Thái, hî') chỉ nằm ở chữ yod và chữ waw – đây là hai chữ nhỏ nhất các chữ cái trong bảng chữ cái tiếng Do Thái và chỉ khác nhau ở độ dài của phần giảm dần. Thường không thể phân biệt được yod với waw trong các bản thảo cổ. Rõ ràng là văn bản tiếng Do Thái mà Thánh Jerome có trước mặt ngài là “Bà”. Vì vậy, truyền thống về Đức Maria là người đã đạp nát đầu con rắn. Tuy nhiên, những bản viết tay tiếng Do Thái tốt nhất đưa ra lý do mạnh mẽ để nghi ngờ rằng “He” là ý nghĩa chủ ý của thánh sử. Có phải điều này có nghĩa là Đức Maria không phải là người đạp nát đầu con rắn? Không. Chỉ là Mẹ đạp dập đầu nó qua người Con trai của Mẹ. Trong ý tưởng về “con cháu của người phụ nữ”, tôi thấy một sự ám chỉ huyền diệu về người con được sinh ra bởi người nữ đồng trinh. Chúa Giêsu là người đàn ông duy nhất trong lịch sử thực sự là “dòng dõi của người phụ nữ”, vì không có hạt giống đàn ông nào liên quan đến việc thụ thai của Người. Ngài là con cháu của Evà, đến từ chỉ người phụ nữ, Evà Mới và Ngài sẽ “đạp dập đầu con rắn” cho Mẹ.
- Dr. John Bergsma, The Word of The Lord: Reflections on The Sunday Mass Readings, Year B

Share:

0 nhận xét:

Đăng nhận xét